سند ۱

 اعتراف صریح ابن جوزی به کلمه “مولا‌” و معنای آن در حدیث غدیر:

 دانشمندان عرب در تفسير كلمه (مولی) در فرمايش رسول خدا (ص) كه فرمود: “من كنت مولاه” وجوهی ذكر كرده‌اند كه يكی از آن‌ها به معنای مالك است و…، معنای دهمين آن اولی و برتر است.

 خداوند فرمود: اين مولای شما است، به اين معنا است كه او اولی و برتر به شما است، و چون ثابت شد كه مولی به معنای اولی است.

 پس حمل لفظ مولی در اين حديث بر كسی كه مالك بنده‌ای باشد جائز نخواهد بود، چون پيامبر (ص) مالك علی (ع) و علی بنده رسول خدا (ص) و آزاد شده او نبود، و نيز حمل آن بر كسب كه پسر عموی ديگری است جايز نيست، زيرا او پسر عمويش بود. و نه بر هم پيمان، چون اين قضيه مربوط به كسانی است كه ضرر ديده‌اند و پيمان بر كمك و همراهی می بندند. و نه بر ياری و كمك، زيرا اين معنی در خود كلمه موجود است. و نه بر كسی كه سرپرستی (ضمان جريره) را دارد و نه بر همسايه كه چنين حملی لغو است و نه بر آقا و سروری كه اطاعتش لازم است.

 پس مقصود از كلمه مولی در اين حديث غير از معنای دهم آن كه اطاعت محض و مخصوص، يعنی همان حمل بر اَولی، نخواهد بود و معنايش اين می شود:

 كسی كه من اولی و برتر از جان وی به خود او هستم پس علی هم اولی و برتر از جان او به او است.
من در اين معنی و تفسير تنها نيستم، بلكه ابوالفرج اصفهانی نيز در كتابش مرج البحرين اين حديث را از اساتيدش نقل كرده و می گوید:

 رسول خدا (ص) دست علی (ع) را گرفت و فرمود: كسی كه من ولی و سرپرست او و برتر از جانش به وی هستم، پس علی (ع) سرپرست او است.

 از اين تعابير فهميده می شود كه همه معانی كلمه مولی در نهايت بازگشت به وجه دهم آن دارد كه جمله: آيا من بر جان مؤمنان برتر از خودشان نيستم؟ و اين نص آشكاری است در اثبات امامت و پذيرفتن طاعت و پيشوائی.”

 تذکرة الخواص، سبط بن الجوزی الحنفی، شمس الدين أبوالمظفر يوسف بن فرغلی بن عبدالله البغدادی