1–برای رد شبهه مطرح شده باید گفت که یکی از تفاوت‏های ولایت فقیه با وکالت فقیه آن است که وکالت، زمامش به دست موکل (وکیل کننده) است که به چه مقدار باشد و هر زمان که خواست، وکیلش را عزل کند، حتی در شرایطی که وکیل، شایستگی لازم را داشته باشد. اما ولایت این گونه نیست، بلکه سمتی است که از سوی شارع مقدس تعیین شده و مانند مرجعیت فقیه است که شرعاً زماندار نیست.
2– البته زماندار نبودن ولایت فقیه، در صورتی است که شرایط و صلاحیت رهبری نیز وجود داشته باشد و از این جهت، مانند حکومت‏های سلطنتی نیست که شاه، در هر زمان شاه باشد، خوب یا بد توانا یا ناتوان. اگر از نظر طبیعی، مانعی مانند مریضی صعب العلاج دیرپا برای رهبر فعلی ایجاد شود، خبرگان، رهبر جدید را شناسائی و او را برای تولی و پذیرش امت اسلامی معرفی می‏کنند و اگر بیماری رهبر کنونی، موقت باشد یعنی تقریبا نظر همه پزشکان این باشد که پس از مدت موقت، ولی قابل اعتنا، درمان می‏شود، باز در چنین شرایطی خبرگان مردم، رهبری را به دست شورای سه نفره که در قانون اساسی، در اصل یکصد و یازدهم مشخص شده می‏دهند، زیرا کشور اسلامی را نمی‏توان بدون رهبر رها کرد.
3– مساله پایین آمدن درجه کمال رهبری یا بالا رفتن درجه کمال برخی از فقیهان دیگر نیز تحت نظارت مستمر خبرگان است و در این شرایط، فقیه برتر جدید، اگر به مزایای جدی رهبری دست یافت که در قانون اساسی مثلا به آن اشاره شد، چنین فقیهی، جایگزین رهبر سابق خواهد شد. بنابراین، بدون زماندار شدن رهبری نیز این مصالح رعایت شده و می‏شود و چون اصل زمانمند بودن رهبری، در اسلام صبغه شرعی نداشت، در قانون اساسی نیامد.

منبع:
برگرفته از کتاب ولایت فقیه آیت الله جوادی آملی

پيامبر صلي الله عليه و آله : … وَ ما يَمْنَعُكَ أنْ تُحِبَّ أنْ تَعيشَ حَميدا وَ تَموتَ سَعيدا و اِنّما بُعِثْتُعَلى تَمامِ مَحاسِنَ الأخْلاقِ؛

 
چه چيزى مانع توست كه زندگى پسنديده و مرگ با سعادت را داشته باشى، چرا كهمن براى كامل نمودن اخلاق زيبا مبعوث شده ام.

عده ای معتقدند که گوگل، محصول هزاره سوم است و: ربطی به مسائل قبل از آن ندارد. ولی این جمله از چند جهت بی معنی است: زیرا باید دانست لفظ گوگل به معنی: چشم چرخاندن و نظر کردن است. وما در زبان مشهدی و بسیاری از اقوام، آن را داریم که البته گفته شده ریشه فارسی دارد. نظر کردن یا چشم چرخاندن هم، امری تازه نیست. سعدی می فرماید: یا رب نظر تو برنگردد. برگشتن روزگار سهل است. یعنی خدایا در چشم چرخاندن خودت، به ما هم نظری کن اینطور نباشد که: ما از حوزه نظر خدا دور بمانیم.

امام خمینی ره هم می فرماید: عالم محضر خدا است، در محضر خدا گناه نکنید. یعنی دیدگان یا ابصار خدا در: همه جا هست و همه چیز را می بیند. بصیر یکی از صفات الهی است و در قران هم آمده که او شما را می بیند ولی شمار اورا نمی بینید زیرا چشمان شما ظرفیت کم است (لاَّ تُدْرِکُهُ الأَبْصَارُ وَهُوَ یُدْرِکُ الأَبْصَارَ وَهُوَ اللَّطِیفُ الْخَبِیرُ). البته اینکه مکانیزم دیدن چگونه است؟ شاید مثل گوگل مپ باشد! یعنی میتوان گفت تمام جهان در دیدگاه خداوندی است، ولی هرگاه بخواهد می تواند: زوم کند و آن را بزرگتر از دیگران ببیند. ما میدانیم که دیدگان خدا بسوی ما است، ولی دوست داریم که نگاه ویژه به ما داشته باشد، یعنی مشکلات ما را ببیند و راه چاره آن را، برایمان اس کند! تا در ذهن ما مانند جرقه جایگزین شود.

امام جعفر صادق هم می فرماید: معجزه خدا را ببینید که: با جسم چربی به اندازه ای کوچکتر از تخم مرغ، همه اطلاعات تصویری آسمان و زمین را ذخیره می کنید! و منظور ایشان اشاره به چشم چرخاندن آدمی، در آسمانها و کهکشان ها و بر روی زمین، در زندگی معمولی است. ایشان در کتاب توحید مفضل، سخنانی دارند که بسیاری از آنها برای امروز ما روشن شده. ولی هنوز بسیاری برما پوشیده است: زیرا همه چیز را همه کس دانند و: همه کس هنوز به دنیا نیامده اند.

حضرت علی ع می فرماید: هرچه می خواهید از من بپرسید(سلونی قبل ان تفقدونی ) ومن همه آنها را جواب خواهم داد. حتی ایشان می فرماید من به راههای آسمان، و موجودات آن آشنا ترم تا موجودات و علوم انسانی و زمینی. و این یعنی اگر کسی یا موجودی در آسمان، راه خود را گم کند میتواند از: حضرت ایشان می پرسد. یا می فرماید: من آنقدر تاریخ اقوام گذشته و آینده را دقیق می دانم، که گویا در بین آنها زندگی کرده ام! اینهمه گفتار حضرت علی ع، شاید تا قبل از موتور جستجو گر مشکل درک می شد. ولی الان بسیار قابل فهم است که: یعنی امامان و معصومین ما داری مخزن کامل اطلاعات بودند، و روش جستجو در ان را هم داشتند.

برای درک بهتر این موضوع باید بدانیم که دراختراع اولیه کامپیوتر ما مواجه با دستگاههای بزرگ و حجیم جمع آوری اطلاعات و دسته بندی و ذخیره و بازیابی آنها بوده ایم ولی بر اثر پیشرفت و استفاده از مواد سیلیکان و کوارتز و غیره این حجم کاهش یافت تا به آی سی های امروزی رسید فلش مموری ها ابزار ذخیره ساز هر روز کوچکتر و پر توان تر می رسند و شاید روزی برسد که به اندازه سلول های مغز بشری باشند ولی آن روز نزدیک نیست در حالیکه مغز بشر و سلولهای عصبی موجود هستند و بوده اند!

بعنوان نمونه وقتی پیامبر از دنیا رحلت می فرمود چند لحظه ای غلی غ را خواست و در گوش مبارکش نجوا نمود. بعد مردم پرسیدند چه گفت؟ فرمود پیامبر علم دنیا و آخرت همه را به من آموخت. در واقع پیامبر پسورد یا رمز عبور یا کلید دروازه  شهر علم را در آن لحظه داد. مشابه و قدر نازل آن  برای همه اتفاق می افتد، که گاهی با یک کلمه، تلنگری به انسان وارد می کند که: بسیاری از مجهولات او روشن می گردد.

اینها نشان می دهد کپی برداری از: عملکرد مغز، خود عملکرد آن را به فراموشی سپرده! و کاری که مغز و چشم و اعصاب انسان می تواند انجام دهد را، اصلا از دایره خارج کرده است. مانند کودکی که وقتی یک اسباب بازی پیدا می کند، پدر و مادرش را فراموش می کند.

اینترنت و دنیای سایبر هم از روی سلول های عصبی، و عملکرد مغزی الگو برداری شده است. ولذا نباید فراموش کرد که موتور های جستجو گر، فقط همین شکل گوگل هستند و بس، آنها از قدیم اینطور نبوده اند و بعدا هم، همینطور باقی نخواهند ماند. و این برش زمانی ما را نباید دچار خود خواهی، یا غرور علمی و تکنوکراتی نماید.

بر هر گردش چشم مهدی صلوات

حان الوقت الإمام علی، کان هناک جوجل؟
یقول البعض أن جوجل هی نتاج الألفیه الثالثه: ذات الصله فی المسائل المعروضه علیها. ولکن هذه الجمله لا معنى له لعده أسباب: لأن جوجل یجب أن یفهم هذا المصطلح لیعنی: هو العین تحول والتعلیق علیه. ولغتنا مشهدی والکثیر من الناس، ویقال أن لها جذور فارسیه. أعلى أو تحول العین، لیست جدیده. یقول السعدی انه لا عوده أو لصق رأیک. وقت العوده أمرا سهلا. فی عینی الرب، وتحول نفسک، ونحن لا نعتقد الآن أن نبقى بعیدا عن المناطق مع الله.
یقول الإمام الخمینی أیضا فی العالم هو وجود الله، ولیس خطیئه أمام الله. العین أو رؤیه الله: فی کل مکان ویرى کل شیء. بصیر هی واحده من صفات الله فی القرآن الکریم تقول إنها یراک ولکن لا نرى له بسبب انخفاض قدره عینیک (). ومع ذلک، هذه الآلیه هی لوصف کیف؟ هو مثل خرائط جوجل! وهذا هو القول، والعالم کله فی عینی الله، ولکن فی أی وقت یمکنک التصغیر ونرى أنه أکبر من غیرها. ونحن نعلم أن عیون الله فینا، ولکن کنا نحب أن یکون هذا نظره خاصه، ونحن نرى المشکله وعلاجها، ق لیس لنا! لیحل محله فی عقولنا مثل شراره.
وقال الإمام جعفر الصادق: لنرى معجزه الله: الدهون فی الجسم إلى حجم أصغر من البیض، وجمیع البیانات صوره تخزین السماء والأرض! وأشار إلى تدویر العین البشریه، والمجرات فی السماوات وما فی الأرض، فی الحیاه العادیه. فی کتابه التوحید MUFADDAL، قائلا أن العدید منهم الواضح لنا الیوم. ومع ذلک، کثیر یرتدی لنا: أنهم یعرفون کل شیء والجمیع: لم یتم بعد ولدوا لا أحد.
یقول الإمام علی: کل ما ترید أن تسألنی () وسأجیب على کل منهم. حتى یقول لی طرق السماء، وأشیاء المدى مألوفه لدى البشر والعلوم والأرض. هذا یعنی أنه إذا کان واحد أو فی السماء، وانه یمکن تفقد طریقها: یسأل عنه. أو یقول: أنا کان التاریخ الدقیق لذلک من الماضی والأقارب فی المستقبل یعرف، کما لو عشت بینهم! لکن أقوال الإمام علی، وربما محرک البحث لفهم المشکله. ولکن الآن أنه من المفهوم جدا أن الأئمه المعصومین، ونحن لم تکن لها کامل للدبابات، وکان طریقه البحث.

على سبیل المثال، عندما أقر النبی بعیدا قلت لحظات قلیله من الهمس المبارکه فی وظیفه الأذن وغیر طلب. بعد یسأل ما یقول الناس؟ علمنی کل أنبیاء الدنیا والآخره. فی الواقع، کانت للنبی کلمه المرور أو کلمه السر أو مفاتیح أبواب المدینه فی تلک اللحظه. کما کشفت شابه ذلک، ویحدث ذلک على الجمیع، وأحیانا مع کلمه، والوجه إلى البشر أن الکثیر من المجاهیل، وقال انه هو واضح.
وتظهر هذه النسخ من وظائف المخ، والأداء نسیان ذلک! وما یمکن للإنسان القیام به لالدماغ والعینین والأعصاب، هو الخروج من الدائره. مثل عندما یجد الطفل لعبه، ینسى والدیه.
وعلى غرار الانترنت وعالم الانترنت من وظیفه الخلایا العصبیه والمخ. وهکذا ینبغی للمرء أن لا ننسى أن محرکات البحث، ولیس مجرد مشتبه به على هذا الطریق وذاک، أنها لم تکن قدیمه جدا وفی وقت لاحق، وکذلک لا تزال قائمه. وهذه المره یجب أن لا تکون قطع الأنانیه، أو فخر العلمیه والتکنوقراط

رضا(ع) که نور خداست
امام هشتم ماست

رئوف و مهربونه
دردامون و می دونه

میکنه ما رو دعوت
میریم مشهد زیارت

اونجا مثل بهشته
پر شده از فرشته

با پدر و مادرم
وقتی که میریم حرم

کنار در می مونیم
اذن دخول می خونیم

دست میذاریم رو سینه                                                                                              
به اون ماه مدینه

با ادب و احترام
میگیم به آقا سلام

قربون قبر پاکت
چه عطری داره خاکت

کاشکی میشد که من هم
اینجا کبوتر بشم

و کان علیه‏السلام یقول مَتَى‏ أَشْفِیَ غَیْظِی إِذَا غَضِبْتُ؟ أَ حِینَ أَعْجِزُ عَنِ الِانْتِقَامِ فَیُقَالُ لِی: لَوْ صَبَرْتَ؟ أَمْ حِینَ أَقْدِرُ عَلَیْهِ فَیُقَالُ لِی: لَوْ عَفَوْتَ.
امام علیه السلام فرمود:من کى آتش خشمم را فرو نشانم آیا هنگامى که از انتقام ناتوانم که به من مى‏گویند:

اگر صبر کنى (تا توانا شوى) بهتر است یا هنگامى که قادر بر انتقامم که به من گفته مى‏شود: اگر عفو کنى بهتر است.[۱]

شرح و تفسیر از انتقام بپرهیز

امام علیه السلام در این گفتار حکیمانه‏اش به ترک انتقام و در پیش گرفتن روش صبر و عفو دعوت مى‏کند و مى‏فرماید: «من کى آتش خشمم را فرو نشانم آیا هنگامى که از انتقام ناتوانم که به من مى‏گویند: اگر صبر کنى (تا توانا شوى) بهتر است یا هنگامى که قادر بر انتقامم که به من گفته مى‏شود: اگر عفو کنى بهتر است»؛

(مَتَى أَشْفِی غَیْظِی إِذَا غَضِبْتُ؟ أَحِینَ أَعْجِزُ عَنِ الِانْتِقَامِ فَیُقَالُ لِی لَوْ صَبَرْتَ؟ أَمْ حِینَ أَقْدِرُ عَلَیْهِ فَیُقَالُ لِی: لَوْ عَفَوْتَ)

. این یک واقعیت است که انسان خشمگین در برابر ظلم و ستمى که بر او مى‏رود دو حالت دارد: گاه مى‏خواهد انتقام بگیرد؛ اما توان آن را ندارد و چه بسا به پرخاشگرى و گفتن سخنان درشت و تهدید شخص ظالم بر خیزد و گاه با او گلاویز شود؛ اما هنگامى که ناتوانى خود را مى‏بیند عقب‏نشینى مى‏کند. در این هنگام همه به او مى‏گویند: اگر مى‏خواهى انتقام بگیرى بگذار توانایى پیدا کنى و این‏گونه که مایه رسوایى و آبروریزى است به میدان دشمنت مرو، بنابراین در چنین حالتى مردم، او را به صبر و شکیبایى دعوت مى‏کنند؛ اما اگر توان بر انتقام داشته باشد و طرف مقابل در برابر ضعیف و ناتوان گردد همین که دست به انتقام بلند مى‏کند مردم به او مى‏گویند: شایسته است عفو کنى که زکات قدرت عفو است.

به این ترتیب در هیچ حال، انتقام‏جویى عاقلانه و صحیح نیست.

امام علیه السلام با این تعبیر لطیف مى‏خواهد مردم را به ترک انتقام فراخواند همان چیزى که آتش‏هایى بر مى‏فروزد و گاه سرچشمه جنگ‏هاى خونین و گسترده و دامنه‏دار مى‏شود.

خود امام علیه السلام نمونه کاملى از این معنا بود:

در داستان جنگ جمل هنگامى که بر دشمنان پیروز شد فرمان عفو آنها را صادر کرد و عایشه را که از گردانندگان اصلى این جنگ بود با احترام به مدینه باز گرداند.

داستان عفو امام علیه السلام از «عمرو بن عاص» هنگامى که در میدان صفین در چنگ او گرفتار شده بود و براى نجات خویشتن خود را برهنه و عریان ساخت معروف است.

از آن معروف‏تر داستان توصیه‏هاى او درباره قاتل خویش «عبدالرحمان ملجم مرادى» که به فرزندان خود سفارش کرد آب و غذا و وسیله استراحت این زندانى را فراهم کنند و فرمود: اگر زنده بمانم خود مى‏دانم با او چگونه رفتار کنم و اگر شما هم عفو کنید بهتر است و اگر (مصلحت عموم مردم ایجاب کرد که) لازم بدانید او قصاص شود تنها را با یک ضربه وى را قصاص کنید همان‏گونه که او یک ضربه بر من وارد کرد.

امیرمؤمنان على علیه السلام این درس را از استادش پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله آموخته بود که نمونه روشن آن عفو عمومى حضرت در داستان فتح مکه است، در حالى که آنها قاتلان اصحاب و یاران پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله بودند و در سیزده سال که حضرت در مکه بود ظلم و جنایت فراوانى در حقش روا داشتند و در سالیانى که در مدینه بود آتش جنگ‏هایى بر ضدش برافروختند؛ ولى حضرت با یک فرمان عمومى، همه را را عفو کرد و حتى «وحشى» قاتل معروف عمویش «حمزه» را که جنایتى‏بسیار وحشتناک انجام داده بود بعد از پذیرش اسلام بخشید و هنگامى که به مدینه آمد و خدمت پیامبر صلى الله علیه و آله رسید و اسلام را ظاهراً پذیرفت حضرت او را عفو کرد ولى فرمود: در اینجا نمان، زیرا دیدن تو خاطره شهادت عمویم حمزه را در نظرم زنده مى‏کند. «وحشى» از آنجا به شام رفت و در آنجا ماند.[۲]

قرآن مجید یکى از صفات بهشتیان و پرهیزگاران را کظم غیظ (فرو خوردن خشم) و سپس عفو و گذشت مى‏شمارد و مى‏فرماید: «وَسارِعُوا إِلى مَغْفِرَهٍ مِنْ رَبِّکُمْ وَجَنَّهٍ عَرْضُهَا السَّماواتُ وَالْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقینَ* الَّذینَ یُنْفِقُونَ فِی السَّرَّاءِ وَالضَّرَّاءِ وَالْکاظِمینَ الْغَیْظَ وَالْعافینَ عَنِ النَّاسِ وَاللَّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنینَ»؛ و شتاب کنید براى رسیدن به آمرزش پروردگارتان؛ و بهشتى که وسعت آن، آسمان‏ها و زمین است؛ و براى پرهیزگاران آماده شده است. (همان) کسانى که در توانگرى و تنگدستى، انفاق مى‏کنند؛ و خشم خود را فرو مى‏برند؛ و از خطاى مردم درمى‏گذرند؛ و خدا نیکوکاران را دوست دارد».[۳]

مسئله عفو و گذشت در اسلام به قدرى اهمیت دارد که علاوه بر آیات فراوانى از قرآن، در روایات معصومان نیز بازتاب گسترده‏اى دارد؛ از جمله در حدیثى از رسول اکرم صلى الله علیه و آله مى‏خوانیم:«إذا کانَ یَوْمُ الْقِیامَهِ نادى‏ مُنادٍ: مَنْ کانَ أجْرُهُ عَلَى اللَّهِ فَلْیَدْخُلِ الْجَنَّهَ

؛ کسى که پاداش او بر خداست وارد بهشت شود»«فَیُقالُ:مَنْ ذَا الَّذی أجْرُهُ عَلَى اللَّهِ‏؛ گفته مى‏شود چه کسى است که پاداش او بر خداست»

«فَیُقالُ الْعافُونَ عَنِ النّاسَ فَیَدْخُلُونَ الْجَنَّهَ بِغَیْرِ حِسابٍ‏؛ گفته مى‏شود کسانى که مردم را عفو کرده‏اند و آنها بدون حساب وارد بهشت مى‏شوند».[۴]

در حدیث دیگرى از امیرمؤمنان على علیه السلام مى‏خوانیم:«الْعَفْوُ تاجُ الْمَکارِمِ‏؛ عفوو گذشت تاج فضائل اخلاقى است».[۵]

البته عفو و گذشت در مورد کسانى است که از عفو سوء استفاده نکنند و بر جنایات خود نیفزایند، همان‏گونه که در حدیثى از امیرمؤمنان علیه السلام آمده است:

«الْعَفْوُ عَنِ الْمُقِرّ لا عَنِ الْمُصِرّ

؛ عفو درباره کسى است که اقرار به گناه خود کند (و پشیمان باشد) نه از کسى که اصرار مى‏ورزد».[۶]

وَقَدْ مَرَّ بِقَذَرٍ عَلَى مَزْبَلَهٍ:

[۱] . سند گفتار حکیمانه:

در کتاب مصادر نهج‏البلاغه، این گفتار حکیمانه از کتاب سراج الملوک طرطوشى با تفاوتى نقل شده و در آن کتاب ذکرى از نام گوینده آن نشده است و در غرر الحکم عین تعبیرى که در نهج‏البلاغه ذکر شده آمده است.( البته مى‏دانیم غررالحکم غالباً منابعى غیر از نهج‏البلاغه در اختیار داشته است).( مصادر نهج‏البلاغه، ج ۴، ص ۱۶۲).

[۲] . استیعاب، ج ۴، ص ۱۵۶۴ شرح حال« وحشى بن حرب».

[۳] . آل عمران، آیات ۱۳۳ و ۱۳۴٫

[۴] . مجمع البیان، ج ۱۰، ص ۳۷۹، ذیل آیه ۴۰ سوره شورى.

[۵] . شرح غررالحکم، ح ۵۲۰٫

[۶] . بحارالانوار، ج ۷۵٫