تصویر عمل ما به عالم لوح ثبت می شود

 علمای بزرگ اهل تسنن و بیان معنای کلمه “مولی":

 أبن منظور الأفريقی (متوفای 711هـ)

 ابن منظور مصری كه كتاب لسان العرب او از برترين كتاب‌های لغت به شمار می رود، با استشهاد به شعر معروف لبيد تصريح می کند كه «مولی» در اين شعر به معنای «أولی» است:

 "و أما قول لبيد: فعدت كلا الفرجين تحسب أنه مولى المخافة خلفها و أمامها فيريد أنه أولى موضع أن تكون فيه الحرب.”

 ترجمه: دو گروه متخاصم گمان بردند که ترسناک‌تر و سزاوارتر برای ترس و وحشت پشت سر و روبرو است.

 "در شعر لبيد از (مولی المخافة) اين چنين قصد شده است كه: سزاورتر و برترين مكان كه در آن جنگ خواهد بود، پشت سر و رو برو است.”

 همچنین‌ او می نویسد: “گفت: قول عمر به علی (ع): برای من ولی هر مؤمنی گردیدید.”

و گفته شده که: سبب این مطلب این هست که اسامه به علی «علیه السلام» گفت: تو مولای من نیستی! همانا مولای من رسول الله «صلی الله علیه و آله» است که فرمود:

 "من کنت مولاه فعلی مولاه”

? و هر کسی که سرپرست امری بر دیگری شد پس او ولی است. و نسبت به مولی “مولوی” است.

? لسان العرب، ج 15، ص 410، ناشر: دار صادر - بيروت، الطبعة: الأولى

? ادامه دارد…

 علمای بزرگ اهل تسنن و بیان معنای کلمه “مولی":

 أبوبكر الأنباری (متوفای 328هـ)‌‌‌

 ابوبكر انباری گفته: مولی به معنای اولی است، و اين فرمايش خداوند: “النار هی مولاكم"، يعنی نار اولی است برای شما.

 در شعر لبيد هم به معنای اولی آمده است: دو گروه متخاصم گمان بردند كه ترسناك تر و سزاوارتر برای ترس و وحشت پشت سر و روبرو است.

? الزاهر فی معانی كلمات الناس

 علمای بزرگ اهل تسنن و بیان معنای کلمه “مولی":

 أبی عبيدة، معمر بن المثنی (متوفای 210هـ)

 «هِیَ مَوْلاَكُمْ» أولى بكم: اين مولای شما است، يعنی اولی و برتر است به شما.

? التيمى، أبو عبيدة معمر بن المثنى، مجاز القرآن

 ادامه دارد…

ازعلمای بزرگ اهل تسنن و بیان معنای کلمه “مولی":

 ابو حيان اندلسی، نظر كلبی را اين گونه نقل می کنند:

 (هو مولانا) ناصرنا و حافظنا و قال الكلبی هو أولى بنا من أنفسنا فی الموت و الحياة.

 (او مولای ما است) ياور و نگاهدار ما است، كلبی گفته است: مولی به معنای اولی و برتر از ما به جان ما در مرگ و زندگی است.

 البغوی، الحسين بن مسعود (متوفای 516هـ)، تفسير البغوی، ج 4، ص 57، تحقيق: خالد عبد الرحمن العك، ناشر: دار المعرفة - بيروت

شرح_حدیث باهوش‌ترین مؤمنان چه کسانی هستند؟
فی الکافی سُئِلَ النّبی صلی‌الله‌علیه‌وآله اَیُّ المؤمنینَ اَکْیَس؟ (۱)
چه کسی کَیّس‌تر و زرنگ‌تر و باهوش‌تر است از میان مؤمنان؟
فَقال اَکثَرُهُم ذکراً لِلمُوت و اَشدُّهُم لَه استعداداً
واقعاً هم همین‌جور است؛ هر کسی که بیشتر به یاد مرگ باشد او زرنگ‌تر است.
چون غفلت از مرگ، غفلت از یک حقیقت و واقعیتی است که انسان ناگزیر با آن
روبرو خواهد شد. خب باید فکرش را کرد. لذا این یک حکمت بزرگی است که از
کثرت وضوح مورد غفلت ما قرار می‌گیرد.
به یادمان باشد که این مسیری است که حتماً به اینجا منتهی خواهد شد. در این هیچ تردیدی نیست. شکی در این نیست.
باید آماده بود برای آن لحظه. البته این آمادگی مقداری با تلاش و مجاهدت و اطاعت است، مقداری هم با استمداد از لطف الهی.
«و ان کان قددنا اجلی و لم یدننی منک عملی فقد جعلتُ الاِقرار بالذّنب الیک وسیلتی»(۲) این
هم یکی از راه‌ها است که انسان با خدای متعال در میان بگذارد ضعف خود را؛
«من لی غیرک اَسئله کشف ضُرّی و النظر فی امری»(۳) [انسان] ضعف خود را،
کوتاهی خود را، عجز خود را، غفلت‌هایی که موجب گناه و ورود در معصیت هستند،
اینها را باید با خدای متعال در میان بگذارد، اقرار به عجز خودش بکند،
تصمیم هم داشته باشد برای اینکه تعمداً دوباره وارد این گنداب و مرداب
نشود.
این راهش اینها است.
۱) الشافی، صفحه‌ی ۸۷۷
۲) مفاتیح‌الجنان، مناجات شعبانیه
خدایا اگر مرگ من نزدیک شده است ولی هنوز عمل من به تو نرسیده است (ولی
هنوز عمل من مرا به تو نزدیک نکرده است) پس راه نجات و نزدیکی به تو را،
اعتراف به گناهم قرار می دهم.
۳) مفاتیح‌الجنان، دعای کمیل
پروردگارا، جز تو که را دارم؟ تا برطرف شدن ناراحتی و نظر لطف در کارم را از او درخواست کنم؟