مقام علمی و انقلاب علمی امام صادق (ع) چیزی نیست که با معرفت انسان معمولی یا معرفت کودکانه، آن هم در قالب واژه ها بیان گردد.

➖با واژه ها، در حد معرفت کودکانه، می توان مقام علمی و انقلاب علمی و فرهنگی فردی چون امام صادق (ع) را شناخت یا شناساند.

➖کسی که «ذو فنون و ذو علوم » می باشد، سخن گفتن در مورد مقام علمی و انقلاب علمی و فرهنگی وی کار آسانی نیست.

همه امامان (ع)، همسان قرآن مجید، صاحبان تحدی و مبارزه جویی بودند.

➖علی بزرگ (ع)، بنیانگذار این «تحدی » بود که از آن، باید به «تحدی امامت » نام برد.

سخن آشنای علی (ع) که فرمودند:

«سلونی قبل ان تفقدونی »

بهترین گواه بر این تحدی است.تحدی که همه انس و جن در مقابل آن اظهار عجز می کنند.

➖تحدی که فقط از دو قرآن، یعنی: کتاب کریم - ثقل اکبر - و قرآن ناطق - ثقل اصغر - پذیرفته است.

اگر فضای حاکم بر جوامع عصر امامان (ع) آمادگی داشت، امامان (ع) هر کدامشان آمادگی تحدی بزرگی داشته اند و می توانستند جوامع انسانی را به یک جامعه بزرگ آرمانی و ایده آل تبدیل کنند.

غیر از پیامبران و اهل بیت (ع) که در واقع «با معجزه علمی و علم لدنی » تحدی و مبارزه جویی می کردند، کسی شایستگی ندارد چنین سخنی را ادعا بکند.

امام صادق (ع)، کشاف اسرار علوم و بحر حقایق می باشد. در برابرش، عقول به حیرت افتاده و زبانها به گنگی گراییده است.

مقام علمی امام جعفر صادق (ع)، تحدی تحسین آمیز و تحدی بزرگ بود.کسی که گنج علم ومعرفت الهی و صاحب منتهای مقام علم و اصول است، چگونه تحدی نکند؟ !

➖کسی که با یک «استراتژی زیبا» ، اولین و بزرگترین دانشگاه تاریخ را بنیان گذارد، چگونه و چرا تحدی نکند؟ …

❗️این سخن یک دوست نیست، سخنی است که دوست و دشمن بدان اعتراف دارند.

آلوسی می گوید:

ابوحنیفه از اهل سنت است و معترف است که اگر دو سال شاگرد امام صادق (ع) نبود، هلاک می شد.

و در جای دیگر ابوحنیفه می گوید:

«ما رایت افقه من جعفر بن محمد»

هیچ مردی را فقیه تر از جعفر بن محمد ندیدم.

➖چنان انقلاب علمی امام صادق (ع) نضجی به خود گرفته بود که از همه شهرها و آبادیها، برای کسب علم و دانش به محضرش می شتافتند.در هر محفل و مجلس از سخنان درر بارش نقل می کردند.

➖موافق و مخالف حتی ملحدین و مادیهای آن عصر تماما اذعان و اعتراف داشتند که آن امام عالی مقام در علم ودانش و فضایل و مکارم، از تمام مردم جهان برتر و بالاتر است.
به هر صورت، در مورد عظمت مقام علمی و «انقلاب علمی و فرهنگی » ، امام آنقدر مطالب گفته و نوشته شده که در تالیف مستقل باید بیان شود.

?دانشگاه رسمی در تاریخ اسلام، از زمان امام باقر (ع)، پایه گذاری شد.

«پیشوای پنجم طی مدت امامت خود، در همان شرایط نامساعد، به نشر و اشاعه حقایق و معارف الهی پرداخت و مشکلات علمی را تشریح نمود و جنبش علمی دامنه داری به وجود آورد که مقدمات تاسیس یک دانشگاه بزرگ اسلامی را که در دوران امامت فرزند گرامیش امام صادق (ع) به اوج عظمت رسید، پی ریزی کرد.»

?«امام صادق (ع)، با توجه به فرصت مناسب سیاسی که به وجود آمده بود، و با ملاحظه نیاز شدید جامعه و آمادگی زمینه اجتماعی، دنباله نهضت علمی و فرهنگی پدرش امام باقر (ع) را گرفت و حوزه وسیع علمی و دانشگاه بزرگی به وجود آورد و در رشته های مختلف علوم عقلی و نقلی آن روز، شاگردان بزرگ و برجسته ای همچون: هشام بن حکم، محمد بن مسلم، ابان بن تغلب، هشام بن سالم، مؤمن طاق، مفضل بن عمر، جابر بن حیان و…تربیت کرد که تعداد آنها را بالغ بر چهار هزار نفر نوشته اند»

➖امام صادق (ع) با انتخاب استراتژی زیبا به نام دانشگاه، کارکرد و عملکرد پدر بزرگوارشان را «نهادینه » کردند وبا بوجود آوردن «فرهنگ شیعی » شیعیان و اعتقادات ناب آنها را بیمه کرد.

➖امام صادق (ع)، از طریق دانشگاه بزرگ، بیش از سی سال زحمت و رنج، منابع و دایرة المعارف بزرگ دینی را به وجود آوردند که همیشه در مراکز علمی بزرگ دنیا نورافشانی می کنند…

——————————–

منابع
« ۱)عبدالله، جوادی آملی، «پیرامون تفسیر آیات 19- 21 از سوره توبه، 26/1/80.
۲)نهج البلاغه، خ 190.
۳)حسن زاده، حسن، همان.
۴)قمی، قوام الدین وشنوه ای، نور درخشان پیرامون زندگی حضرت صادق (ع)، اسماعیل نوروزی، قم، مهر، ص 4.
۵)پیشوایی، مهدی، سیره پیشوایان، قم، مؤسسه تحقیقاتی و تعلیماتی امام صادق، سوم، 1375، ص 306.
۶)همان.
۷)عماد زاده، زندگانی معلم کبیر حضرت امام صادق، تهران، گنجینه، ج 1، 1362، ص 3.
۸)مفاتیح الجنان، زیارت ائمه (ع) .

?به قلم حجت الاسلام اصغر بابایی