دوره خلافت برای علی علیه‌السلام از تلخ‌ترین ایام زندگی او به حساب می‌‏آید، اما از نظر مکتبش او موفق شد بذر عدالت را در جامعه اسلامی بکارد.
اگر امام علی(ع) به جای آن دوره کوتاه، بیست سال خلافت می‌‏کرد در حالی که نظام زمان عثمان همچنان باقی می‌‏ماند، امروز نه اسلام باقی مانده بود نه امام علی(ع)، نه‏ نهج‌‏البلاغه‏ و نه اسمی از عدالت اسلامی؛ علی هم خلیفه‌‏ای می‌‏شد در ردیف معاویه.

 روش امام علی(ع) به وضوح به ما می‌‏آموزد که تغییر رژیم سیاسی و تغییر و تعویض پست‌ها و برداشتن افراد ناصالح و گذاشتن افراد صالح به جای آن‌ها بدون دست زدن به بنیادهای اجتماع از نظر نظامات اقتصادی و عدالت اجتماعی، فایده‏‌ای ندارد و اثربخش نخواهد بود. بهامام علی(ع) می‌‏گفتند قانون که عطف بماسبق نمی‌‏کند؛ شما هرکاری می‏‌خواهید بکنید، بکنید ولی از امروز به بعد؛ می‏‌خواهی رعایت عدالت بکنی، رعایت #مساوات بکنی، بسیار خوب ولی از امروز؛ آنچه که در زمان خلیفه پیشین صورت گرفته است مال سابق است و ارتباطی به دوران حکومت شما ندارد.

و امام علی(ع) در جواب همه این به اصطلاح نصیحت‌ها می‏‌فرمود: خیر، قانون الهی عطف بماسبق می‌‏کند: «انَّ الْحَقَّ الْقَدیمَ لا یبْطِلُهُ شَی‏ءٌ» حق کهنه را چیزی نمی‌‏تواند باطل کند؛ وقتی بر من ثابت است که حق این است و باطل آن -ولو سال‌ها از آن گذشته- فرقی نمی‏‌کند، من باید حق را به موضع اصلی‌‏اش برگردانم.

شهید_مطهری،
?آیندۀ انقلاب اسلامی ایران، ص ۱۵۲
بازخوانی آثاراندیشمندان اسلامی